Sosyal inovasyon, sosyal bir ihtiyaçtan yola çıkan ve sosyal sorunlara daha etkili çözüm getirilmesi ile kendini bulan bir kavramdır. Bu çözümlerin en önemli özelliği, sorunların giderilmesi adına verimli ve sürdürülebilir olmalarıdır.
Dünyanın yaşanılabilir yapı kazanması adına, toplumsal sorunlara cevap olma niteliği taşıması amaçlanan sosyal inovasyon, sürekli geliştirilen yapısıyla kendine uygulama alanı bulan yeni yaklaşımları da bünyesinde barındırır. Bu sayede yeni uygulamalar, yeni yapılanmalar, yeni iş modelleri, yeni iş süreçlerinin ortaya çıkmasına fırsat yaratır.
Sosyal inovasyonun yenilikçi yaklaşımları, geleneksel bakış açısındaki piyasalarda bu bakış açılarının ihmal edilen ve görmezden gelinen sosyal ihtiyaçların çözüme kavuşmasını sağlar. Çözüm üretme anlamında yepyeni bir bakış açısı ile hareket eder.
Sosyal inovasyonun karakteristik yapısı
- Sosyal inovasyon, kamu ya da özel kuruluşlar başta olmak üzere, üniversiteler ile sivil toplum kuruluşlarını da içine alan sosyal girişimciler tarafından gerçekleştirilir.
- Sosyal inovasyon bir sorunun yalnızca bir noktasına çözümler bulunulabilir ya da kapsamını genişleterek yeni sistemler oluşturabilir.
- Bir soruna, özellikle de topluma, çevreye ve dünyaya fayda yaratma temeliyle bulunacak çözümler, sosyal inovasyonun merkezini oluşturur.
Bir sosyal inovasyon örneği
Sosyal inovasyonun örnekleri arasında en bilinen ve ilk akla gelen, Muhammed Yunus tarafından ortaya atılan mikro kredi fikri ve uygulamaları sayılabilir. Bu girişimi Nobel ödülü ile taçlandıran Muhammed Yunus, bankaların kredi vermek istemeyecek kadar gelir düzeyi düşük kadınlara hitap eden bir proje geliştirdi. Verdiği oldukça küçük miktarlardaki krediler ile bütçesi olmayan ancak iş fikri olan, bir işi yürütebilecek olan pek çok kadının iş kadını olmasına önayak oldu.
Sosyal inovasyonun faydaları nelerdir?
Sosyal inovasyon, toplumda, okullarda, hatta şirketlerde meydana gelebilecek risklerin ne olduğunu erkenden fark edebilmeyi sağlar. Böylece çözüm oluşturabilecek önlemler alabilme adına imkan tanır.
Dünya ekosistemine karşı daha anlamlı, daha özverili bakabilmeyi de sağlayan sosyal inovasyon, bir durum ya da olaya karşı “anlam yaratma” ilkesiyle çalışır. Dünya ve ekosisteme karşı düşünüp, bunlar için ne yapabilirim diye soranlar, toplumsal bir fayda katmaktadır. Şirket ya da toplum fark etmeksizin, sistemin en üst biriminden başlayan ve her kişiye kadar ulaşan bir fikirden yola çıkar. Sosyal inovasyon, tüm insanları içine alan yapısı nedeniyle önemli bir yol göstericidir.