Ülkemiz için yeni bir terim olsa da onyıllardır dünyada büyük fark yaratan sosyal inovasyon, maker hareketi için önemli hedeflerden biri. Sosyal sorunlara daha etkili, verimli ve sürdürülebilir çözümler sunmak olarak tanımlayabileceğimiz sosyal inovasyon, özellikle dezavantajlı grupların desteklenmesi açısından büyük önem taşıyor.
Maker hareketi için birlikte fikir geliştirme, tasarlama ve yapma, başlıca yöntemlerden biri. Bu birlikteliğin kapsamına giren kişiler belirlenirkense, eşit koşulların oluşturulması gerekiyor. Çünkü toplumun yalnızca belli bir kesimine hitap etmek, bir maker hareketinin misyonuyla çelişiyor. Birlikte yaparken hiçbir ayrım olmaksızın herkesin katılımı bu nedenle öncelik taşıyor.
Sosyal inovasyonun en önemli özellikleri neler?
Topluma, insana, dünyaya ve doğaya dair sorunlara yaratıcı ve yenilikçi çözümler sunan maker hareketinin sunduğu çözümlerin de toplum geneline yayılması gerekiyor. Bunun için hareket kapsamında gerçekleştirilen atölyelerin her yere yayılması ve yalnızca üretli değil, ücretsiz olarak da gerçekleştirilmesi önemli bir adım. Daha fazla kar sağlamanın ötesine geçerek sosyal alanda yenilik yapma hedefiyle hareket etmek, sosyal inovasyonu ayırt etmek için turnusol görevi görebilir.
Maker hareketi sosyal inovasyon için neler yapabilir?
Maker alanları ve maker atölyeleri, dezavantajlı grupları da harekete dahil etmek için en önemli fırsatlar olarak karşımıza çıkıyor. Teknolojiyle yaratıcı fikirlerin bir araya geldiği bu çalışmalar, teknolojiye erişimi az olan çocuklar ve gençlerin katılımına destek olabiliyor. Böylece hem farklı bakış açılarından çocuk bir araya gelme fırsatı buluyor hem de dezavantajlı çocuklar muhteşem fikirlerini gerçekleştiriyor.
Genellikle robotik, elektronik, sanat gibi farklı alanların buluştuğu maker alanları ve atölyeleri, imkanlarını tüm çocuklara eşit şekilde sunduğu zaman sosyal inovasyon önemli ölçüde başlamış oluyor. Bu makerların, birlikte ürettikleri çözümlerin tüm topluma erişmesini sağlamak ise sosyal inovasyonun tamamlayıcı ögelerinden biri.
Hareketin, sosyo-ekonomik ya da cinsiyet temelli ayrımcılık gibi sebeplerle dezavantajlı olan çocuklara bir diğer katkısı da dünyada egemen hale gelen STEM alanlarla tanışmak için imkan yaratması. STEM alanlarıyla tanışmak için gerekli eğitime erişme şansı olmayan çocuklar, bu alanlar ve atölyelere katılarak bilim ve mühendislik projeleri gerçekleştiriyor. Buralarda ortaya çıkan bir icat, tasarım ya da fikir; dezavantajlı bir çocuk için önemli bir kariyer avantajı sunabiliyor.