Robotik teknoloji otoriterlere göre insanlığın bir sonraki teknolojik devrimi olarak kabul edilmekte. Günümüzde robotik alanda yapılan çalışmalar ileride bu alanın bizler ne kadar büyüyeceğini göstermekte. Bu durumun farkına büyük firmalarda varmış durumda. Firmalar milyonlarca dolar yatırım yaparak ilerleyen yıllarda bu alandan kendilerine büyük pay sahibi yapmak istiyor. Bu yatırımlar günümüzde bile yavaş yavaş karşılığını vermeye başlamış durumda.
İlk Nesil Robotlar
İlk çıkan robotların tarihi 1950’li yıllara dayanmaktadır. 2700 pound gibi bir paraya mal olan ilk robot General Motors araba fabrikası içerisinde montaj bölümünde kullanılmaya başlanmıştır. Bu kullanılan robot 2 yıl sonra ise seri üretime geçen ilk robot kol olma özelliğini göstermeyi başarmıştır. UNIMATE ismi verilen bu robot hem insanların hata payını ortadan kaldırmış hem de normalin 2 katı işi yapma özelliğini göstermiştir. Artı yönleri ağır basan robot ilerleyen dönemlerde araba üreticilerinin de UNIMATE robot kol kullanmasına sebep olmuştur.
İkinci ve Üçüncü Nesil Robotik Teknoloji
Üretimde robot kullanımı artması ile ilerleyen dönemlerde (1968 yılında) sensör teknolojisi robot sistemlerine entegre edilmiştir. Bu entegre verimi arttırmış ve robot kullanımının popülerliğini yükseltmiştir. Böylelikle 2. nesil robotlar devreye girmiştir. Montaj hattında robotların artması verimin yüzde 80’lere gelmesini sağlamıştır. Daha sonra ise 1980 yılları ve 1999 yılları arasında 3. nesil robotlar hayatımıza girmiştir. Bu robotlar diğerlerinden farklı olarak yeniden programlanma özelliğine sahiptir. Ayrıca 3. nesil robotlar kullanım alanını montaj hattı ile sınırlı tutmamış ve pek çok alana yayılmıştır.
Robotik Teknoloji: Akıllı Robotlar
Yapay sinir ağları üzerine oldukça önemli çalışmalar makine öğrenmesini teoride mümkün kılsa da donanımsal gereçlerin yetersiz olması yüzünden bu tarz fikirler hayata geçememiştir. Fakat 2000’li yıllarda hem bilgisayar hem de sensör teknolojilerinin gelişmesi bu alanda yapılacak adımların hızlanmasını sağlamıştır. Robot teknolojisi bu sayede çevre ile daha fazla etkileşime girebilen ve en sonunda öğrenebilen dördüncü nesil robotların ortaya çıkmasına olanak sağlamıştır. Ayrıca bu sayede robotlar sadece endüstri alanı ile sınırlı kalmayıp hayatın her alanına girmeyi başarmıştır.
Google firmasının internet üzerinde yaptığı devrimsel yenilikler internetten faydalanma oranını kat kat arttırmıştır. Böylelikle daha önce mümkün olmayan veri birikmeleri başlamıştır. Bunun sonucunda ise makine öğrenmesi sırasında kullanılacak büyük veri kümelerine erişim sağlanmıştır. 2009 yılında konuşma ve tanıma, 2012 yılında bilgisayar görmesi ve son olarak ise 2014 yılında makine çevirisi alanlarında büyük gelişmeler ve başarılar ortaya çıkmıştır.
ROS (Robot Operating System)
2007 yılında ortaya ROS ile birlikte açık kaynaklı robot geliştirme platformu ortaya çıkmıştır. Bu sayede insanlar prototipleme imkanı veren ve gömülü sistem tasarlamak için üretilmiş Raspberry Pi ve Arduino gibi hem ucuz hem de tek kartlı mini bilgisayarların piyasaya çıkması ile birlikte evlerinde robotik teknoloji üzerine çalışmalar yapabilirmiştir. Açık kaynak yazılımların kullanılmasında ve programlama dillerini donanımsal anlamda kullanma olanağı sağlayan Arduino bu dönemlerde oldukça kullanılmıştır.
Yazılımcılar, öğrenciler, öğretmenler ve profesyoneller gibi pek çok kişinin Arduino ile çalışmalar yapması kütüphane gelişimini hem arttırmış hem de genişletmiştir. 2017 yılında ise robotların tasarımını yapmak ve üretimde robotların esnekliğini sağlamak için tekrar kullanılabilen ve tekrar düzenlene bilen H – ROS ( Hardware – Robot Operating System ) ortaya çıkmıştır.
Yakın Dönemde Robotlar
Robotik teknolojisi ile ilgili yakın dönemde yapılan çalışmalar ise oldukça ses getiren ve başarılı çalışmalardır. Ayrıca robot üzerine çalışan her şirketin çalışma alanları da oldukça farklı. Kimi firmalar 2 ayaklı robotlar üzerine çalışırken kimi firmalar ise iletişim ve sohbet edebilen robotlar üzerine çalışmalar yapıyor. Bunlardan çok farklı olarak hayvansı özellikler göstermesi için çalışmalar bile bulunmakta. Fakat 2000’li yılların başlarına baktığımız zaman bu teknolojinin geldiği nokta oldukça ileride.
Günümüzde Boston Dynamics tarafından tasarlanan ATLAS isimli robot havada iki takla atabiliyor. Ayrıca robotlar sağlık sektörü içerisinde büyük gelişmeler sağlamayı başardı. DaVinci isimli medikal robot doktorların hareketlerini aynen kopyalayarak ince ameliyatlar bile gerçekleştirebiliyor. Honda tarafından geliştirilen ASIMO isimli robot ise her gün insanlar ile olan iletişimini biraz daha geliştirebiliyor. Robotik teknoloji konusunda büyük ilerlemeler gösteren Festo firması ise hayvansal yetilere odaklı robotlar üretiyor. Kırlangıç, karınca ve örümcek gibi pek çok hayvanın robot hallerini başarılı bir şekilde ortaya koyan çalışmalar Festo tarafından yapılmış durumda.
Günümüzde yapılan bu çalışmalar bile insanları hayrete düşürüyor. Yakın zamanda ilerleyen teknoloji ile birlikte 5. nesil robot dönemi hayatımıza girecek ve bize sunacağı yenilikler tahmin etmek bile oldukça zor. 5. nesil ile birlikte robotlar artık tarım, tıp, gıda, tehlikeli keşif aramaları ve kurtarma operasyonları gibi alanlar içerisinde karşımıza çok daha fazla çıkacak. Robotik teknoloji ile ilgili yapılacaklar tahminler doğrultusunda bu alanları ortaya çıkarsa da ilerleyen yıllarda robotlar tahmin bile edemeyeceğimiz alanlar içerisinde kendilerine yer bulacaklar.
Doç. Dr. Gamze Sart resmi Youtube kanalından bu konu ile alakalı uzman kişiler ile çekilmiş videolara ulaşabilirsiniz. Ayrıca Gamze Sart resmi internet sitesinden ve Aba Innolab resmi internet sitesinden de robotik teknoloji ile alakalı hem olan hem de olacak gelişmeler ile alakalı makalelere ulaşabilirsiniz.
