3d Printing yani 3d baskı teknolojisi 1990’lı yılların ortalarında ortaya çıkan ve günümüzde oldukça gelişme kaydeden bir teknolojidir. Amerika’da ilk olarak ortaya çıkan bu teknoloji, zamanla ‘3D Printer’ ismini almıştır. Printerların zaman içerisindeki teknolojik gelişimi bu makinelerin günümüzde yavaş yavaş ev ortamlarına taşınmasına yol açmıştır. Günümüzde artık bu makineler evlerde kendine yer bulmuş ve kullanım alanlarını değiştirmiştir. Kullanıcıların bu makineleri farklı amaçlar ile kullanması hem teknolojinin gelişmesine hem de bu teknolojinin yeni iş alanlarında kullanılmasına olanak sağlamıştır.
3D Baskı Makineleri
3D Printerlar ilk olarak SLA baskı hizmetleri vermekteydi. SLA akışkan bir reçine içerisinde makinelerin lazer yakma işlemi istenilen görüntünün tersten basılmasına yarayan bir baskı modelidir. Fakat 3D Printer teknolojisinin gelişmesi ile birlikte daha farklı makineler ortaya çıkmıştır. SLS printer modelleri günümüzde kendisine yer bulan makinelerdir. Bu makineler ise aldığı demir baskılar ile oldukça dikkat çekmektedir. İçerisinde çok küçük demir tozlarının olduğu kumlar içerisinde baskı olan bu makineler lazer ile bu demirleri işliyor ve istenilen modelin ortaya çıkmasını sağlıyor.
Fakat günümüzde en çok duyduğumuz ve en çok kullanılan 3D Printer modeli ise FDM printerlardır. FDM printerlar ev ortamlarında çokça kullanılmaktadır. PLA, SLA ya da PETG gibi plastikler ile baskı alan bu makineler günümüzde oldukça gelişme kaydetmiştir. Bu makineler içi plastikler 1.75 mm çapında uzun şeritler haline getirilmektedir. Her plastiğin farklı akışkan olma sıcaklıkları bulunmaktadır. Makineler istenilen ısıya getirilir ve plastikler nozzle ismi verilen uçtan katman olarak sıkılır ve istenilen modeller üretilir.
3D Baskı ve Sağlık Alanı
Sağlık alanı gelişen her teknolojiden kendisine bir pay almayı başarmıştır. 3D printer teknolojisi de 2009 yılında sağlık alanında bir devrim yapmayı başarmıştır. 3D teknolojisi ile sağlık alanı içerisinde karaciğer, kemik, kıkırdak ve aort gibi üretimler yapılmaya başlandı. Printerların hafızalarına yüklenen veriler canlı hücrelerin katman halinde basılmasına olanak sağalmaktadır. Bu sayede herhangi bir kalıba ihtiyaç duyulmadan 3 boyutlu olarak istenilen organların basımı yapılabiliyor. Bizde Aba Innolab olarak 3 boyutlu baskının sağlık alanındaki etkilerini sizlere yazdık.
1 – Hastalığın Teşhisinin Kolaylaşması
3D baskı nasıl yapılır sorusu insanlar tarafından tamamen açıklandıktan sonra bu teknoloji sağlık alanı içerisine yerleştirilmeye başlanmıştır. Bu alanda atılan adımlardan bir tanesi hastaların MRI ve tomografi görüntülenmesi yapılarak alınan veriler 3 boyutlu hale getirilmesi olmuştur. Alınan bu modeller muayene sırasında doktorların göremedikleri bölgeleri çok daha iyi analiz edebilmesine olanak sağlıyor. Ayrıca bu sayede ameliyat öncesi planlama da yapılabiliyor ve operasyonların başarı yüzdesi oldukça artıyor. Tıp öğrencileri içi alınan baskılar sayesinde öğrenciler hastalığın farklı organlara etkilerini çok daha iyi anlıyor ve detaylı olarak görebiliyor.
2 – Operasyonların Başarısının Artması
3D baskı hizmeti operasyonlarda olan başarının da armasına sebep olmuştur. Bu anlamda ilk çalışma 2011 yılında Amerika’da gerçekleştirilmiş ve yeni doğan nefes zorluğu çeken bir bebeğe doktor ve mühendislerin ortak çalışmasıyla birlikte 3D Printer teknolojisinden yararlanılarak bir split üretildi ve bebeğe takıldı. Ülkemizde de bu alandaki ilk çalışma 2016 yılında yapılmıştır. Kafatasının bir kısmını vurularak kaybeden bir askerimiz için 3 boyutlu yazıcı sayesinde üretilen bir implant takılmıştır. Bu sayede hasarın büyük bir kısmı giderilmiştir. Hollanda, İngiltere ve Belçika gibi ülkelerde benzer şekilde pek çok operasyon 3 boyutlu baskı teknolojisi sayesinde gerçekleştirilmiştir.
3 – 3D İlaçlar, Protezler ve Organlar
3D baskı ile en çok duyulan üretimlerin başında protezler gelmektedir. 3 boyutlu baskı teknoloji ile birlikte kişilere özel protez üretimi oldukça artmıştır ve kullanıcılar bu ürünlerin eski protezlere göre daha rahat ve sağlıklı olduğunu ifade ediyor. Hollanda’da ise çocuklardaki kalp ameliyatında kullanılacak bir stent üretildi. Bu stenti vücut kabul ediyor ve emilebilen bir yapıdan oluşuyor. Ayrıca Aprecia isimli bir firma da epilepsi tedavisinde kullanılan bir ilacı 3d teknolojisi ile üretmeyi başardı. Ayrıca bu ilaç onay kurulundan da geçmeyi başardı.
4 – Anne Karnındaki Bebeğin Modellenmesi ve Estetik Cerrahisinde 3D Teknoloji
3D Printerlar ile artık anne karnındaki bebeklerin ultrason görüntüleri kullanılarak bebeklerin 3d baskı modellemesi yapılabiliyor. Bu modelleme ilk olarak biraz gereksiz gibi görünse de özellikle görme engelli annelerin bebeklerini hissetmesi içi oldukça güzel bir çalışmadır. Bu sayede görme engelli pek çok anne çocuklarını hissetmeyi başarmıştır. Estetik cerrahisinde ise hastaların yapacakları değişiklikleri önceden görmelerini sağlıyor. Operasyon yapılacak bölge taranıyor ve yapılacak değişiklik hastaya gösteriliyor. Hasta böylelikle operasyon sonrası için bilgi sahibi oluyor.
Doç. Dr. Gamze Sart Youtube kanalını ziyaret ederek 3d teknolojisinin gelecekte hangi noktalara geleceği üzerine videolara ulaşabilirsiniz. Aba Innolab internet sitesindeki makalelere göz atarak sağlık alanında gelecekte olacak değişikler ve 3d baskı nasıl yapılır gibi konular hakkında yazılara ulaşabilirsiniz. Ayrıca İnovasyon İçin Eğitim Vakfı internet sitesinden de benzer konular için yazılmış yazılara ulaşabilirsiniz.
